بشارت فاران...

بسم الله الرحمن الرحیم

جناب موسی علیه السلام در اخرین لحظات عمرش در جمع بنی اسرائیل ایستاد و نکاتی در مورد پیامبران بعد خود بیان کرد تا بنی اسرائیل آنها را فراموش نکند وی گفت:

گفت: “یَهُوَه از سینا آمد و از سعیر بر ایشان طلوع نمود و از جبل فاران درخشان گردید و با کرورهای مقدسین آمد و از دست راست او برای ایشان شریعت آتشین پدید آمد. 3 به درستی که قوم خود را دوست میدارد و جمیع مقدسانش در دست تو هستند و نزد پایهای تو نشسته هر یکی از کلام تو بهره‌مند میشوند.

بشارت فوق در تمامی ترجمه ها بدون اختلاف به همین شکل وجود دارد تنها در ترجمه های عربی کتاب مقدس این بشارت تحریف شده است. و عبارت شریعت آتشین حذف شده و بجای آن عبارت « من ربوات القدس اضافه شده است» به معنی از بلندی ها قدس، اضافه شده است. تا عرب زبان ها متوجه این بشارت نباشند و نتوانند به آن استناد کنند.

          اما مهمترین بخش و جدال انگیز ترین بخش این بشارت کلمه فاران است. فاران کجاست؟ در این مجال قصد آن داریم به صورت بسیار خالصه و کلی به اصلی ترین نظر های دانشمندان در این زمینه بپردازیم.

دانشمندان دینی و تاریخی برای معنای فاران و مکان آن 3 احتمال را ذکر کرده اند. آن را یا کوه‌ها و روستایی در شرق مصر می‌دانند و یا استانی در سمرقند و یا کوه‌ها و بیابان حجاز که مسلمانان به احتمال سوم معتقد هستند. و بحث های بسیاری میان مسلمانان و یهودیان و مسیحیان صورت گرفته، در این میان ادعا های مسلمانان از استدلال و استناد بیشتری برخوردار است در ادامه به بررسی کوتاهی پیرامون این مسئله می پردازیم.

کتاب مقدس یهودیان 2

در مطلب گذشته به بررسی و معرفی کلی تنخ یا عهد عتیق پرداختیم در این پست و پست های آینده هدف بر شمردن 39 کتاب تنخ (عهد عتیق) و توضیح مختصری پیرامون محتوای آن است.

1. پیدایش: عهد عتیق با سفر پیدایش که آفرینش زمین و آسمان و داستان خلقت است آغاز می­شود و سپس به خلقت سایر موجودات و انسان اشاره می­کند. داستان آدم و حوا، هبوط از بهشت عدن، نوح و سرگذشت او، ابراهیم، فرزندان او تا بنی­اسرائیل تا تشکیل حکوکت کاهنان همه در تنخ موجود است. در واقع این کتاب، داستان خلقت و سیره زندگی انبیای اولیه و بنی­اسرائیل را بیان می­کند.
2. خروج: این کتاب به بیان تغییر نظام حکومتی مصر و زیر فشار و شکنجه بودن بنی اسرائیل می پردازد.در ادامه کتاب خروج داستان ظهور حضرت موسی^{علیه السلام}، نجات بنی اسرائیل، سرگردانی در صحرای سینا و آوردن احکام از جمله « ده فرمان» اشاره دارد.
3. لاویان: این کتاب به اسم یکی از اسباط بنی اسرائیل یعنی سبط لاوی است. سبط لاوی مسئولیت امور کهانت بنی اسرائیل را بر عهده داشتند.این کتاب با توضیح احکام قربانی شروع میشود و در ادامه احکام کهانت و وظیفه کاهنان،احکام خوردنی ها، پاکی و ناپاکی، و احکام روز شنبه شرح داده شده است.
4. اعداد: کتاب اعداد ماجرای سرگردانی بنی اسرائیل در بیابان و همچنین آمار دقیق اسباط بنی اسرائیل و احکام فقهی را در خود جای داده است.
5. تثنیه: این کتاب به شکلی می توان گفت جمع بندی از کتب گذشته است در این سفر ماجرای رسیدن به رود اردن، تعیین جانشین حضرت موسی و وفات حضرت موسی نیز ذکر شده است.یهودیان نویسنده این پنج کتاب را حضرت موسی علیه السلام میدانند.
6. یوشع: این کتاب به جانشینی یوشع برای موسی علیه السلام تاکیید میکند و به ذکر جنگ بنی اسرائیل با کنعانیان، فتح سرزمین موعود و تقسیم زمین ها بین بنی اسرائیل می پردازد. به اعتقاد یهودیان حضرت یوشع نویسنده این کتاب است.
7. داوران: بعد از یوشع دوره داوران آغاز می شود و این کتاب به 350 سال نخست دوران بنی اسرائیل بعد از یوشع می پردازددر این مدت خداوند 15 داور فرستاد که این کتاب شرح حال 13 تن از آنها را بیان کرده است.یهودیان نویسنده این کتاب را حضرت سموئیل می دانند.
8. روت: این کتاب داستان زندگی روت یکی از جده های حضرت داود علیه السلام را بیان میکند.این کتاب نیز منسوب به حضرت سموئیل است.
9. اول سموئیل: این کتاب به شرح سرگذشت دو داور بعدی یعنی «عیلی و سموئیل» می پردازد که در پایان داوری سموئیل بنی اسرائیل تقاضای انتخاب پادشاهی را از وی میکنند و او شائول(طالوت) را انتخاب میکند که در ادامه این ماجرا جنگ شائول با جلیات(جالوت)، درخشش حضرت داود، حسادت شائول به داود را بیان میکند. این کتاب نیز به حضرت سموئیل نسبت داده می شود.
10. دوم سموئیل: دوم سموئیل سلطنت حضرت داود علیه السلام، تسلط او بر ارض موعود دارد. این کتاب گناهانی نیز به داود علیه السلام داده و به ساخت معبد به دست فرزندش سلیمان اشاره می کند.

کتاب مقدس یهودیان 1

  

کتاب مقدس یهودیان تنخ نام دارد که مجموعه‏ای در بردارنده پیمان خدا با انسان و شرایط این پیمان است که به آن "کتاب عهد" گویند. یهودیان این مجموعه را مجموعه‏ای الهی و وحیانی می‏دانند که منسوب به حضرت موسی(ع)، جانشینان و انبیای بعد از اوست که در مدتی حدود هزار سال به تدریج به نگارش درآمده است. بعدها این کتاب مورد نقد دانشمندان قرار گرفت و بسیاری از مسلّمات آن رد شد.

مسیحیان معتقدند خداوند دو عهد با انسان بست، یکی عهد قدیم (Old Testament)که خدا از انسان پیمان گرفت که بر شریعت الهی گردن نهد. نماد آن ختنه است که این عهد ابتدا با حضرت ابراهیم بسته شد و سپس در زمان حضرت موسی(ع) تجدید شد.

با ظهور حضرت عیسی(ع) دوران عهد شریعت پایان یافت و خداوند عهد جدیدی(New Testament) با انسان بست که عبارت بود از عهد محبّت به خدا وعیسی مسیح، که ایمان به فِدا و کفاره گناهان بشر شدنِ مسیح، و حذف شریعت اصلی‏ترین قسمت آن است، از این رو مسیحیان کتاب مقدس خود را عهدین می­خوانند که مرکب از عهد قدیم (شریعت) و جدید (محبت) است.

اما یهودیان معتقدند خداوند فقط یک عهد با انسان بست که همان عهد شریعت است؛ لذا فقط قسمت اوّل کتاب مقدس (عهد عتیق) را می‏پذیرند و به آن کتاب عهد یا تنخ می‏گویند.

یهودیت بخش سوم

کوروش در 538 قبل از میلاد بابل را فتح کرد و اجازة بازگشت قوم یهود به اورشلیم و ساخت معبد را صادر کرد. پس از بازگشت آنان به اورشلیم میان یهودیان اختلاف افتاد و همین امر موجب تعطیلی ساخت معبد شد. پس از سال ها اردشیر پادشاه ایران نحمیا (رهبر سیاسی) را به همراه عزرای کاتب (رهبر دینی) فرستاد تا معبد را بسازند. آنان حکومت کاهنان (حکومت رهبران دینی یهود) را بر پایة شریعت موسوی بنا کردند. با تأسیس حکومت کاهنان اجرای مراسم دینی آغاز شد. [1]

ازحوادث مهم این دوره:

• تدوین نهایی متون مقدس یهودی

• تشکیل "انجمن کبیر" یا "سنهدرین" توسط عزرا و نحمیا بود.

• در این دوره دو عنصر "قوم" و "سرزمین" اهمیت یافت و ارض موعود مختص یهودیان اعلام شد. و حتی ازدواج با غیر یهود برای ماندن در ارض موعود حرام اعلام شد.

در 322ق.م امپراتوری یونان به فرماندهی اسکندر مقدونی جای امپراتوری ایران را گرفت.

بعد از او بطلمیوسیها 100 سال بر یهودیان حکومت کردند که در همین زمان ترجمه سبعینیه اتفاق افتاد. پس از صد سال، سلوکی های سوریه، اورشلیم را از دست بطالسه مصر بیرون کشیدند و جزء قلمرو خود کردند. آنان به آزار و اذیت یهودیان پرداختند و معبد را غارت کردند. سرانجام در قیامی به نام "مکابیان"، یهودیان توانستند به کمک یهودا مکّابی، لشگر شام را شکست دهند و در 165 ق.م اورشلیم و معبد را از نجاسات پاک کنند و حکومت مکابیان را بنا کنند.

وجود تفاسیر مختلف از سوی فریسیان (رهبران دینی) و رشد فرهنگ هلنیزم به ویژه در میان صدوقیان (مالکان هیکل)، باعث نزاع های فرقه سای در میان یهودیان شد. با تشدید اختلاف، یوحنا هیرکانوس حاکم مکابی که از قدرت فریسیان هراس داشت، طرفدار صدوقیان شد و همین امر موجب قیام فریسیان و پیروان آنان شد.

سرانجام برای حل مشکل، از حاکم رومی شام (که به جای یونانیان قدرت گرفته بودند) برای داوری دعوت کردند. او نیز از ضعف یهودیان استفاده کرد و به جای داوری در سال 63 ق.م به یهودا لشکر کشید و حکومت مکابیان را از بین برد و بدین ترتیب کشور یهودا تابع امپراتوری روم شد.

در این دوره باردیگر اندیشة مسیحا و ظهور منجی رونق یافت. همزمان عیسی بن مریم علیهما السلام به عنوان مسیحا ظهور کرد، اما چون مخالف اندیشة صدوقیان و فریسیان بود و پیروز هم نشد، مورد حمایت یهود قرار نگرفت.

اهانت حاکم رومی به یهوه و معبد، و غارت اموال معبد موجب نزاع و شورش های عمومی شد. سرانجام در سال 66 میلادی و در اواخر سلطنت نرون (قیصر روم) تمام یهودیان علیه رومیان متحد شدند و جنگی بزرگ درگرفت. پس از مرگ نرون، وسپاسین قیصر روم شد. او پسرش تیتوس رومی را مأمور ادامة جنگ با یهودیان کرد. او در 70 میلادی پس از یک ماه محاصره، وارد اورشلیم شد. شهر را سوزاند و معبد سلیمان را ویران کرد. پس از این واقعه، یهودیان در سراسر جهان پراکنده شدند.

____________________________________________

1. طاهری آکردی ،محمدحسین ،یهودیت ،جامعةالمصطفی ،1390 ، صفحه 62

آیا نیل برای حضرت موسی شکافته شد؟

بر اساس آنچه که در میان مردم شهرت دارد این است که معجزه حضرت موسی علیه السلام شکافتن رود نیل می باشد و حتی برخی شعرا نیز در اشعار خود از آن استفاده کرده اند.

مانند حافظ شیراز که با الهام از واقعه غرق شدن فرعون برای بیان سخن خود در شعر اینگونه بیان فرماید:

در نیل غم فتاد سپهرش به طنز گفت**** الان قد ندمت و ما ینفع الندم

و یا مصرع مشهور از جناب حمید سبزواری که می فرماید:

موسی جلودار است و نیل اندر میان است

اما آیا واقعا رود نیل بوده که بر  وجود مبارک موسی کلیم شکافته شد؟

با نگاهی به نقشه مسیر جناب موسی علیه السلام و گفته های عهد عتیق خواهیم دید که این اتفاق در رود نیل نبوده بلکه دریا سرخ بوده که شاهد معجزه موسی علیه السلام بوده است. در عهد عتیق آمده که آنها پس از گذشت از دریا به صحرای سینا رسیدند، حضرت موسی علیه السلام هنگامی که ساکن مصر بودند در شرق رود نیل ساکن بودند و مردگان را در غرب رود نیل دفن میکردند پس به هیچ عنوان امکان ندارد که بنی اسرائیل جهت رسیدن به صحرای سینا به سمت رود نیل حرکت کند بلکه باید به سمت شرق برود و در شرق آنها تنها دریای سرخ وجود دارد این بیان در تصویر نقشه زیر که مسیر قوم بنی اسرائیل را به سمت صحرای سینا مشخص می کند به وضوح دیده می شود.

عهد قدیم در سفر خروج فصل های 14 تا 16 مسیر دقیق بنی اسرائیل را بیان میکند. در فصل 14عبارت 16 به دریا بودن تصریح میکند «16 و اما تو عصای خود را برافراز و دست خود را بر دریا دراز کرده آنرا منشَق کن تا بنی اسرائیل از میان دریا بر خشکی راه سپر شوند.»  و حتی اسم دریا و ورود به صحرا را هم در عبارت 22 از فصل 15 همین سفر بیان می کند«22 پس موسی اسرائیل را از بحر قلزم کوچانید و به صحرای شور آمدند و سه روز در صحرا میرفتند و آب نیافتند.» از آن جهت به دریای سرخ عبارت قلزم اطلاق میشده چون شهر قلزم درکنار آن قرار داشته و در لغتنامه دهخدا در معنی قزلم آمده است که : «قلزم نام شهری است میان مصر و مکه نزدیک طور و به سوی آن مضاف است بحر قلزم بدان جهت که بر طرف آن واقع است» و در ادامه توضیح خود به این نکته نیز اشاره میکند: « و در قلزم فرعون غرق شد»
نکته مهم اینکه قرآن نیز در بیان این معجزه سخنی از رود و نیل به میان نمی آورد و در آیه50 سوره مبارکه بقره می فرماید: «وإذ فرقنا بکم البحر فأنجیناکم وأغرقنا آل فرعون وأنتم تنظرون» و به دریا بودن محل معجزه اشاره دارد. اینکه عده ای از کلمه دریا برداشت اطلاق آب فراوان را برای نیل به کار برده اند برداشتی اشتباه می باشد.

در نتیجه این که معجزه موسی علیه السلام در کنار رود نیل اتفاق افتاده تنها اشتباهی رایج است. که حتی در ادبیات ما نیز رسوخ کرده است و این معجزه در غرب صحرای سینا و در دریای سرخ که هم اکنون کانال سوئز می باشد اتفاق افتاده است.

یهودیت بخش اول

مسیحیت در ابتدا ظهور خود شعبه ای از یهودیت محسوب میشد.و برای شناخت مسیحیت به ناچار باید از یهودیت شناختی نسبی داشت. به همین جهت قبل از شروع بررسی و پرداختن به مسائل مسیحیت در چند پست نگاهی گذرا به یهودیت و تاریخچه آن می اندازیم تا دیدی کلی نسبت به فضای قبل از مسیحیت و هنگام ظهور آن داشته باشیم و پس از آن به صورت اختصاصی به مسیحیت خواهیم پرداخت.

شروع یهودیت را باید از زمان حضرت ابراهیم علیه السلام دانست. وی متولد اوُر یکی از شهر های بین النهرین می باشد که ماجرای نمرود و ایشان نیز در این شهر اتفاق افتاده است. بعدها به حران مسافرت میکند و بعد از آن به سرزمینی میرسد که خداوند به او وحی میکند که این سرزمین را به او وفرزندان او داده و مخصوص آنها می باشد.و بعد از آن به مصر می رود.^[1]

ابراهیم علیه السلام دارای دو فرزند می شود اسحاق و اسماعیل، اسحاق نیز دو فرزند دارد به نام عیسو و یعقوب که عیسو بزرگتر از یعقوب می باشد و طبق قانون زمان خود نخست زاده پسر مقام پدر را به ارث میبرد و پدر همه امور را به نخست زاده منتقل میکرد اما طبق کتاب مقدس یعقوب با حیله و فریب دادن اسحاق حق نخست زادگی را از اسحاق میگیرد و تمام امور و مقامات به یعقوب می رسد. در حالی که حق عیسو بوده است.^[2]

یعقوب را اسرائیل می نامند و فرزندان او نیز بنی اسرائیل می باشند. اسرائیل و فرزندانش در کنعان ساکن بودند.تا زمان یوسف نبی که به مصر بر میگردند^[3] و 40 سال در مصر بودند و در شرایط سختی زندگی میکردند تا زمانی که موسی علیه السلام متولد میشود وبا معجزه زنده می ماند ورشد میکند وی بعد از ماجرای قتل فرعونی به مدین فرار میکند^[4]و با صفورا ازدواج میکند و به مصر بر میگردد که در مسیر بازگشت ماجرای طور سینا پیش می آید و به نبوت مبعوث میشود و هنگامی که به مصر می رسد به همراه هارون پیش فرعون وقت رفته و از وی می خواهند تا بنی اسرائیل را آزاد کنند تا از مصر بروند که فرعون مخالف می کند و بعد از آن 10 عذاب بر فرعونیان نازل می شود. تا فرعون اجازه می دهد تا حضرت موسی بنی اسرائیل را از مصر خارج کند. بعد از راه افتادن بنی اسرائیل فرعون پشیمان می شود و به دنبال آنان راه می افتد و هنگامی که آنها به دریا می رسند فرعون به آنها نزدیک میشود و بنی اسرائیل با معجزه وجود مبارک موسی علیه السلام دریا شکافته شده واز آن عبور می کنند و هنگامی که فرعونیان وارد دریا میشوند دریا به حالت عادی برمیگردند و همگی غرق می شوند^[5]. اما طبق نظر کتاب مقدس شخص فرعون وارد دریا نمی شود نجات پیدا میکند.^[6]

اشتباه رایجی میان مردم در مورد این معجزه حضرت موسی علیه السلام وجود دارد که در مطلب آینده به آن خواهیم پرداخت.

___________________________________________________

1. پیدایش فصل 11-13
2. پیدایش فصل 25-27
3. پیدایش فصل 46
4. خروج فصل 2
5. قرآن کریم ،سوره یونس 90-92
6. خروج فصل 3-14